Merhaba arkadaşlar :))
Network’u anlayabilmek için öncelikle temel fiziksel kavramların kafamızda oturması gerektiği kanısındayım.Bu nedenle bu yazımda da bağlantıları kurmamıza yarayan kablo tiplerinden bahsedeceğim…
Kablo tipleri kullandığımız ağın yapısına göre çeşitlendirilip sınıflandırılabiliriz.Biz temel olanları inceleyeceğiz.
-Koaksiyel (Coaxial)
-Twisted-Pair
*UTP (Unshielded Twisted-Pair / Koruyucusuz Dolanmış-Çift)
*STP (Shielded Twisted-Pair / Koruyuculu Dolanmı ş-Çift)
-Fiber Optik
*Koaksiyel Kablo: Koaksiyel kablo temelde ses ve görüntü iletimi için kullanılan kablo tipidir.Ethernet,kablolu tv,mainframe(ağ ortamındaki ana makineler) ve terminal(ağ ortamında ana makineye bağlanan bilgisayar).Yapısal olarak merkezde bir iletken çevresinde dış korumadan oluşmuş silindirik bir koruma yapısı mevcuttur.En içteki tel genellikle bakırdır.
İki tip koaksiyel kablo vardır.Bunlar 10Base2(thin) ve 10Base5(thick).
10Base5: Bu kablo genel olarak Ethernet backbone olarak kullanılır yani diğer ağlarla bağlantı arasında omurga görevi gören kablodur.Saniyede 10 megabit veri iletim hızına sahiptir.Ancak bilgisayara ethernet için doğrudan bu kablo bağlanamaz.Bağlantı için drop kablosu dediğimiz bir ara kabloya ve bu kablo üzerinde bulunan transceiver dediğimiz bir aygıta ihtiyacımız vardır.
10Base2: İnce kablolamadır.T şeklindeki konnektörlerle direk bağlantı yapılabilir.Bu konnektörlere BNC adı verilir.
10Base5 kablo network adaptörüne AUI(Attachment Unit Interface) diyerek tabir ettiğimiz bir arayüz/çıkış ile bağlanır.10Base2 ise bunun için BNC(bayone-neill-concelman) kullanır.
Koaksiyel kablo tipi genel olarak bus topolojisinde kullanılır.
Twisted pair : Kelime anlamından da anlaşılacağı gibi dolanmış bir çift kabloyu temsil etmektedir.Kabloları dolamadaki maksat kablonun oluşacak manyetik alandan dolayı etkilenmesini engellemek içindir.Sonuçta kablolar pek çok dış etmenden etkilenir buda bizim veri taşımamız etki eder.Bu şekilde fizik dersindeki sağ el kuralı ile iki manyetik alan birbirini sıfırlıyor.(Lisede fizik dersinde hep merak etmişimdir nerde kullanıcaz diye bunu ilk öğrendiğimde vaayyy demiştim 😛 )
İki çeşidi vardır.Bunlar UTP((Unshielded Twisted Pair) ve STP(Shielded Twisted-Pair) dir.
STP: UTP kablodan tek farkı dışındaki korumasıdır.Bu sayede dış etkilerden etkilenmesi azalmış olur.
Kablolar dayanıklılık,iletim hızı ve manyetik alan etkisine göre incelenmektedir.
*Categori 1: UTP tipi sadece ses taşıyan telefon standardı içindir.
*Categori 2: 4 Mbps hızında veri taşımaya yönelik kablodur.
*Categori 3: 10 Mbps hızında veri taşımaya yönelik kablodur.
*Categori 4: 16 Mbps hızında veri taşımaya yönelik kablodur.
*Categori 5: 100 Mbps hızında veri taşımaya yönelik kablodur.En çok kullanılan ve ucuz olan kablodur.CAT5 diye tabir ettiğimiz kablodur.Standartları yükseltilerek birde CAT6 kablo üretilmiştir.CAT6 kablo ile gigabit hızlarına kadar veri iletimi gerçekleşebilir.
Fiber Optik:Gelinen en son ve yeni teknoloji fiber-net teknolojisidir demek yanlış olmaz sanırım.Olayımızın özü verilerin iletiminin önceden sinyal biçiminde gönderilirken ışık biçimine dönüştürülmesidir.Fiber optik kablolar yüksek hızdaki veri iletimi için üretilmektedir(100 Mbps gibi).Işık olarak iletilen verilerin başka bir ortama alınması mümkün olmadığı için güvenlik seviyesi artmış bir sistemdir.Veri aktarımı ışık cam lifleri üzerinden ışık demeti biçiminde olmaktadır.
Bir fiber kablo temelde 3 kısımdan oluşur:
-Asıl ışık iletkeni: veri iletminin yapıldığı kısımdır.
-Cam örtü: yine cam yapıya sahip olan ve asıl ışık iletkenini koruyan bu katman ışığın yanlış kırılma ve yansımalarına engel olur.
-Koruyucu kılıf: tüm cam kısmı koruyan katmandır.Sert ve kolay esnemez yapısı ile içindeki camların zarar görmesine engel olur.Yani özellikle koruyuculuk ve gerektiğinde esneklik esneklik kazandırmaktadır.
Elbette fiber kablo sadece bunlardan meydana gelmez.Kullanım esnasında -nerede kullanılacağına göre de değişir mesela bina içi/dışı gibi…- çekil kaplama yada özel jel gibi yapılarda mevcuttur.
Yukarıda fiber optik kabloda ışık iletimi şekilsel olarak ifade edilmiştir.Her bir ışık işareti için ayrı bir asıl ışık iletken camı kullanılır.Işık halinde gelen veri kablo içindeki yansılamar ile hedef alana ulaşmaktadır.
Kabloların fiziksel yapısını tamamlamış bulunmaktayız.İyi çalışmalar :))